تاثیرسازمان‌های غیردولتی حوزه انرژی در شکل‌گیری توسعه پایدار در خاورمیانه

چکیده

مقاله حاضر با کاربست روش کیفی که مبتنی بر گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای می‌باشد، درصدد پاسخ به این سوال اصلی بوده است که اساساً، سازمان‌های غیردولتی حوزه انرژی، چه نقشی در توسعه پایدار خاورمیانه می‌توانند ایفاء نمایند؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که سازمان‌های غیردولتی حوزه انرژی، امکان اعمال و ایفای نقش‌هایی سه‌گانه (نقش اجرایی، تسهیل‌گری و مشارکت‌جویی) را در تحقق امر توسعه پایدار در کشورهای خاورمیانه دارا می‌باشند. هر چند این قابلیت در سازمانهای غیردولتی وجود دارد در یک زمان دو نقش یا هر سه نقش را ایفا کنند و ترکیبی از آنها را در فعالیت های خود منعکس سازند، با این وجود، از میان نقش‌های مذکور، سازمان‌های غیردولتی حوزه انرژی، بیش از همه نقش اجرایی داشته و بر این مبنا، عمدتاً در کشورهای خاورمیانه، اقدام به اجرای پروژه‌هایی در حوزه نفت، گاز و نیز انرژی‌های تجدید‌پذیر می‌نمایند. بر مبنای ایفای نقشی آشکار در این خصوص سازمان‌های غیردولتی با مشارکت در تدوین برنامه‌های جامع و بلندمدت در خصوص جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر با سوخت‌های فسیلی در برخی کشورهای خاورمیانه اقدام می‌نمایند؛ اما در ایفا نقش مشارکت‌جویانه پنهان، این سازمانهای، ناتوان بوده و قدرت اثرگذاری چندانی تاکنون نداشته‌اند تا در بستر چنین ایفای نقشی، با افزایش مشارکت مردم در قالب سازمانهای غیردولتی، میزان مشارکت اجتماعی افراد بالا رفته و به تبع آن ایفا گری نقش بیشتر در حوزه قدرت را از آنها شاهد باشیم و در راستای آن کاهش قدرت انحصاری و سلطه گری دولتمردان و در نتیجه دموکراتیک شده فضای سیاسی – اجتماعی جوامع در خاورمیانه محقق گردد.