تحلیل گفتمان سوره مبارکه کوثر

چکیده

در این مقاله هدف محقق تحلیل گفتمان محتوا و زبان سوره مبارکه کوثر بود و این مهم با تکیه بر ابزار دستور نقش­گرای هالیدی، یکی از اصیل­تربن رویه­های تحلیل گفتمان که خود سرچشمه رویکردهای بعدی بوده است صورت گرفت. در این مقاله پس از ذکر مختصری اهمیت سوره مبارکه کوثر در تفسیر و ادبیات موجود در ادبیات رشته مطالعات قرآنی، به تحلیل گفتمان بندهای این سوره پرداختیم و آن را از جنبه­های مختلف مورد بررسی قرار دادیم. نشان دادیم که چگونه، با توجه به تحلیل ابزار زبانی، گوینده پیام اصلی خود یعنی برخورداری پیامبر از رجمت ویژه خداوند و برخورداری از کوثر و ابتر بودن دشمنان و نیز اهمیت شکر بر این نعمت از سوی مخاطب را در قالب ساختار اطلاعاتی متن قرارد داده که خود مرهون نشان­دار بودن مبتدا و برخورداری از اطلاع نو است. همین­طور در این تحقیق نشان دادیم که چونه ابزار انسجامی، به­ویژه ابزار انسجامی واژگانی (بدون تکرار)، انسجام آوایی، انسجام دستوری (به­ویژه ارجاع به ماقبل) و حذف در نیل به این مهم نقش داشته­اند.