بررسی رابطه بین تاب‌آوری و افسردگی با ویژگی‌های اضطرابی در نوجوانان دبیرستانی شهر رشت

چکیده

هدف: نوجوانی یکی از حساس‌ترین دوره‌های زندگی است که نوجوانان در این مرحله به‌واسطه تغییرات متعدد جسمی، روانی و اجتماعی، در معرض مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب قرار می‌گیرند. تاب‌آوری به عنوان توانایی مقابله با فشارهای روانی می‌تواند نقش محافظتی در سلامت روان نوجوانان ایفا کند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تاب‌آوری و افسردگی همراه با ویژگی‌های اضطرابی در دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر رشت بود.

روش: این مطالعه از نوع توصیفی-همبستگی و کاربردی است که به‌صورت میدانی انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر رشت در سال تحصیلی ۱۴۰۴–۱۴۰۵ بود. نمونه‌ای ۱۵۰ نفری به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تاب‌آوری کانر-دیویدسون (CD-RISC) و پرسشنامه افسردگی و اضطراب DASS-21 بودند. داده‌ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۶ تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که تاب‌آوری میانگین نسبتاً بالایی داشت (63.2) و افسردگی (12.7) و اضطراب (13.4) در سطح متوسط بودند. بین تاب‌آوری و افسردگی (r = -0.52, p < 0.01) و همچنین بین تاب‌آوری و اضطراب (r = -0.47, p < 0.01) رابطه منفی و معناداری مشاهده شد. تحلیل رگرسیون نشان داد که تاب‌آوری قادر است 31 درصد از واریانس افسردگی همراه با ویژگی‌های اضطرابی را پیش‌بینی کند.

نتیجه‌گیری: تاب‌آوری به‌عنوان عامل مهمی در سلامت روان نوجوانان شناخته می‌شود و می‌تواند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند. ارتقاء تاب‌آوری در نوجوانان می‌تواند از طریق مداخلات آموزشی و روان‌شناختی نقش مؤثری در پیشگیری از مشکلات روانی ایفا کند.