طراحی مدل جامع مدیریت منابع انسانی هوشمند با رویکرد داده‌محور در سازمان‌های دولتی ایران

چکیده

تحولات فناوری‌های نوین، به‌ویژه هوش مصنوعی، چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی را برای مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های دولتی به همراه آورده است. از یک‌سو افزایش حجم داده‌های منابع انسانی و پیچیدگی‌های تصمیم‌گیری در حوزه‌هایی همچون جذب، آموزش، نگهداشت و ارزیابی عملکرد، ضرورت بهره‌گیری از رویکردهای داده‌محور را برجسته می‌سازد و از سوی دیگر، محدودیت‌های بوروکراتیک و ساختارهای سنتی سازمان‌های دولتی، پیاده‌سازی مدل‌های نوین را دشوار می‌کند. پژوهش حاضر با هدف طراحی یک مدل جامع مدیریت منابع انسانی هوشمند در سازمان‌های دولتی ایران انجام گرفته است. در این راستا، ابتدا ادبیات نظری و پژوهش‌های پیشین در حوزه مدیریت منابع انسانی دیجیتال و کاربردهای هوش مصنوعی بررسی شد. سپس با بهره‌گیری از روش تحقیق ترکیبی، داده‌های میدانی گردآوری و با استفاده از الگوریتم‌های تحلیل داده و مدل‌سازی ساختاری تفسیر گردید. یافته‌های تحقیق نشان داد که مدل پیشنهادی می‌تواند چهار بعد اصلی را پوشش دهد: (۱) شناسایی و جذب استعدادها با استفاده از داده‌کاوی رزومه‌ها و شبکه‌های حرفه‌ای، (۲) آموزش و توسعه کارکنان از طریق یادگیری تطبیقی مبتنی بر هوش مصنوعی، (۳) ارزیابی و بهینه‌سازی عملکرد با ابزارهای تحلیل پیش‌بینانه، و (۴) نگهداشت و ارتقای رضایت کارکنان با اتکا به تحلیل احساسات و داده‌های رفتاری. همچنین نتایج تجربی حاصل از آزمون مدل در سه سازمان دولتی منتخب ایران، حاکی از افزایش دقت تصمیم‌گیری مدیران منابع انسانی تا ۲۵ درصد و کاهش زمان فرایندهای اداری تا ۳۰ درصد بود. این پژوهش از منظر علمی با ارائه چارچوبی داده‌محور برای مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های دولتی نوآوری دارد و از نظر کاربردی، می‌تواند به مدیران دولتی در طراحی و پیاده‌سازی سیاست‌های منابع انسانی مبتنی بر شواهد کمک نماید. در پایان، پیشنهادهایی برای توسعه بیشتر مدل و بهره‌گیری از ابزارهای یادگیری عمیق در آینده ارائه شده است.