تبیین الگوی ساماندهی اقلیمی فضاهای عملکردی در بناهای مسکونی مناطق سرد ایران

چکیده

فضاهای کارکردی در معماری بومی، بیش از هر عامل دیگری، تحت تأثیر عوامل محیطی و اقلیمی شکل گرفته اند. آب و هوا هم به عنوان یک عامل تعیین کننده متفاوت باعث ایجاد گونه های معماری در مناطق مختلف آب و هوایی می شود. موضوع اصلی در این پژوهش بررسی الگوهای معماری- اقلیمی فضاهای کارکردی در ساختمانهای مسکونی بومی منطقه سرد ایران است. بنابراین فرضیه تحقیق به این صورت بیان شده است: «به نظر می رسد الگوهایی برای سازمان اقلیمی فضای عملکردی در ساختمان های مسکونی مناطق سرد ایران وجود داشته باشد. به منظور تعیین پهنه بندی اقلیمی مورد نظر بر اساس طبقه بندی اقلیمی کوپن، پهنه بندی آب و هوای سرد جدیدی معرفی می شود و بر اساس دمای گرم ترین ماه و سردترین ماه سال، شهرها به سه اقلیم Dfa، Dfb و Dsa تقسیم می شوند. تحلیل اقلیمی فضاهای عملکردی بر اساس معیارهای مربوط به تناسبات فیزیکی، ویژگی های مربوط به سازمان فضایی و ویژگی های مربوط به شرایط محیطی انجام شده است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، خوشه بندی در دو محدوده آب و هوایی سرد و همچنین در محدوده بین آب و هوا انجام شده است. در خوشه بندی در محدوده بین آب و هوای Dfa، Dfb و Dsa، بهترین تعداد خوشه ها به ترتیب ۶، ۳ و ۸ است. نقشه توزیع الگوها در منطقه نشان می دهد که سه گونه شناسایی شده خانه ها در کل منطقه پراکنده هستند، اما یکی از الگوهای آب و هوایی در تمام آب و هواها دیده شده است، تعداد تکرارهای بالاتری دارد و می تواند به عنوان الگوی مورد استفاده مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که ساختار فیزیکی فضای کارکردی در معماری بومی مسکونی منطقه سرد ایران الگوهای اقلیمی مشابهی دارد.