بررسی رابطه بین استفاده از هوش مصنوعی در سیستم‌های حسابداری و بهبود دقت پیش‌بینی جریان‌های نقدی در بانک‌های تجاری ایران

چکیده

با توجه به پیچیدگی روزافزون عملیات مالی و رقابت شدید در بازارهای بانکی، استفاده از فناوری‌های نوین به‌ویژه هوش مصنوعی در سیستم‌های حسابداری اهمیت ویژه‌ای یافته است. یکی از حوزه‌های کلیدی در این زمینه، پیش‌بینی جریان‌های نقدی به‌عنوان شاخصی حیاتی در ارزیابی عملکرد و تصمیم‌گیری‌های مالی بانک‌هاست. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کاربرد الگوریتم‌های هوش مصنوعی در سیستم‌های حسابداری بر بهبود دقت پیش‌بینی جریان‌های نقدی در بانک‌های تجاری ایران انجام شد. روش تحقیق به‌صورت ترکیبی و مبتنی بر تحلیل داده‌های مالی واقعی بانک‌های تجاری منتخب طی دوره ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ بوده است. در بخش نخست، داده‌های تاریخی مربوط به جریان‌های نقدی و گزارش‌های حسابداری جمع‌آوری و با استفاده از مدل‌های سنتی رگرسیونی بررسی شدند. سپس، الگوریتم‌های یادگیری ماشین و شبکه‌های عصبی عمیق بر روی همان داده‌ها اعمال گردید تا تفاوت در دقت پیش‌بینی‌ها مشخص شود. یافته‌ها نشان داد که استفاده از هوش مصنوعی نسبت به روش‌های سنتی باعث افزایش معنادار دقت پیش‌بینی جریان‌های نقدی می‌شود. همچنین نتایج نشان داد که عواملی مانند کیفیت داده‌های ورودی، طراحی مدل و میزان یکپارچگی سیستم‌های اطلاعاتی حسابداری در موفقیت پیش‌بینی نقش مهمی دارند. این نتایج ضمن تأکید بر ضرورت سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناورانه و آموزش نیروی انسانی متخصص، می‌تواند به سیاست‌گذاران و مدیران بانکی در بهبود شفافیت مالی و مدیریت ریسک کمک کند.